Ovu presudu je potvrdio i Vrhovni sud Republike Hrvatske, međutim
kaznu osuđenik nikada nije izdržao. Dapače, Ercegovac i danas u
Beogradu pronosi svoju “istinu” o Logorištu istupajući u ime
“Udruženja boraca Logorišta” koji su tu udrugu osnovali 2001.
godine, a djeluje u sklopu SUBNOR-a Beograd čiji je Ercegovac
predsjednik. Oni se svake godine sastaju u Zemunu i obilježavaju
izlazak tenkova te se prisjećaju ubijenih rezervista na koranskom
mostu, a Ercegovac je na posljednjem okupljanju obećao da će
napraviti spomen sobu posvećenu Logorištu i žrtvama Koranskog
mosta. Na sljedećm
linku možete vidjeti kako to izgleda.
Osim njega, za zločine u Logorištu je osuđen još samo domaći
četnik Marko
Bolić, dobio je devet godina za ubojstvo razoružanih
branitelja Marijana Jakšića i Darka Tuškana te je on trenutno na
odsluženju kazne.
Na srbijanskom forumu Srpski
oklop detaljno je opisana akcija onako kako su je oni
vidjeli, a tu, dakako, nema riječi o zločinima koje su pritom
počinili. U nastavku donosimo njihov opis akcije.
Četvrtog novembra 1991. oko 7.30 iz blokirane kasarne
“Stjepan Milanšić -Šiljo”, smeštene u karlovačkom prigradskom
naselju Logorište, započeo je iznenadan proboj tenkovske
jedinice. Sami proboj kao deo šire operacije je bio uspešan,
oklopna kolona je probila prve linije iznenađene odbrane, ali je
akcija izvlačenja ljudi i tehnike sa tog prostora potrajala još
par dana du relativno uspešnog okončanja. Bez obzira na brojne
nedoumice oko ove operacije, naročito na hrvatskoj strani, možemo
reći da je ovo bila jedna od malobrojnih akcija gde je pravilnim
korišćenjem osnovnih atributa OMJ – pokretljivosti i vatene moći
postignut osnovni cilj operacije. …..Karlovac je tokom
mirnodopskog perioda možda bio “najvojničkiji” grad u SFRJ. U
njemu su bili delovi Komande 5.Vojne oblasti, i njoj direktno
podčinjena 580.artiljerijska brigada, Inžinjerijski školski
centar JNA i brojne jedinice 13.Riječkog i 10.Zagrebačkog
korpusa. Navedene jedinice su bile razmeštene u 4 kasarne i u
brojnim manjim objektima. U kasarni “Stjepan Milanšić -Šiljo” u
naselju Logorište nalazila se oprema i tehnika 8.proleterske
motorizovane brigade, 471.mešovite protivoklopne brigade, oklopni
bataljoni 8. i 236.motorizovane brigade (glavnina u Gospiću),
manji delovi 580. artiljerijske brigade, kao i oko 200 tona hrane
i goriva iz zaduženja 944.pozadinske baze. U periodu od leta
1990. do marta 1991. na toj lokaciji bio je i mehanizovani
bataljon 4.oklopne brigade iz Jastrebarskog, koji je zatim
angažovan u Lici. Međutim kako su to bile uglavnom jedinice R
klasifikacije u kasarni je bio veoma mali broj vojnika tek
dovoljan za osnovno obezbeđenje objekata i tehnike. Nakon odlaska
mehanizovanog bataljona u kasarni ostaje samo 40 ljudi!. Oklopni
bataljon. 236. motorizovane brigade je imao samo jednog oficira.
Malobrojni sastav brinuo je o 63 tenka T-34 i T-55, oko 12 BOV-a,
150 vojnih vozila i ogromnoj količini artiljerijskog i
pešadijskog naoružanja i municije.
…..Objekti kasarne su zbog okolnog okruženja bili jako
nepogodni za dugotrajnu odbranu. Severno od same kasarne pruža se
naselje Logorište, kojim vodi pravac prema Karlovcu i mostu na
reci Korani. Pomenuta reka teče severoistočno i istočno u odnosu
na kasarnu, a naselje Turanj sa druge strane reke je pružalo
odlične uslove za osmatranje i dejstvo po branjenim objektima.
Južno u neposrednoj blizini je naselje Beljajke Poljice kojim je
vodio jedan od mogućih pravaca za izvlačenje, a zapadno kasarnu
je nadvisivala uzvisina Vinica sa koje je bilo relativno lako
dejstvovati po prilaznim putevima. Većina mogućih evakuacionih
pravaca protezali su se preko brežuljkastog zemljišta, uskih
puteva ili kroz naseljene zone, što je znatno kanalisalo pravce
kretanja i manevar tenkova.Tokom leta 1991. u skladu sa razvojem
jugoslovenske krize preduzete su brojne mere za odbranu objekta,
postavljena su minska polja i izgrađeni zakloni, uz sistematsko
pojačanje ljudstva.
…..Krizni štab opštine je 21.avgusta 1991. naredio pripreme
za blokadu objekata JNA u gradu, mada su tenzije i incidentna
atmosfera već vladali duže vreme. Delimična blokada je prerasla u
opštu 12.septembra, kada je to učinjeno i na celoj teritoriji
Hrvatske nakon naredbe vrhovnih vlasti. Gde je situacija
dozvoljavala izvršeni su i napadi pa su brojne kasarne JNA do
kraja meseca osvojene ili su se predale. U međuvremenu posada
kasarne je ojačana uglavnom dobrovoljcima, pripadnicima srpskih
teritorijalnih jedinica sa Korduna. Procene su govorile o oko 130
vojnika u drugoj polovini septembra. Osnovna jedinica koja je
vršila blokadu kasarne u Logorištu bila je 110.brigada hrvatske
vojske, koja je osnovana naredbom od 27.juna 1991. U početnom
periodu ova jedinica je mahom imala lako oružje, a nakon pada
prvih kasarni u sastav prima i težu tehniku, između ostaloga i
jedan tenk T-55. U trenutku početka sukoba još uvek nije bila
formacijski popunjena i sa slabom organizacijom.
Samohodna oruđa M36 i M36B oštećena u požaru u napuštenoj
kasarni …..U Logorištu do eskalacije sukoba dolazi 19
septembra, a dva dana kasnije na Koranskom mostu je masakrirana
grupa od 17 vojnika . Istog dana u naselju pored kasarne je
izgubljen tenk T-34 u do sada nedovoljno jasnim okolnostima.
Zadatak deblokiranja karlovačkih kasarni dobija OG-1 (Operativna
grupa) JNA čije su jedinice bile na prostoru Banije i Korduna. U
periodu od 4 do 8 oktobra ova grupacija JNA izbija na desnu obalu
Kupe i delimično Korane, te prelazi u odbranu. Za izvlačenje
jedinica iz Logorišta nužno je bilo kontrolisati u potpunosti
desnu obalu Korane naročito naselje Turanj iz koga je dejstvovano
po kasarni. Osnovna jedinica OG-1 169.motorizovana brigada iz
Loznice je dezorganizovana i pred raspadom, a odredi TO odbrane
nedovoljni za produžetak napada.
U međuvremenu neke od kasarni u gradu su osvojene. Za
nastavak operacije Iz Zaječara je upućena znatno pouzdanija
9.motorizovana brigada, koja na prostor Korduna dolazi 15.oktobra
. Osnoni zadatak je da uz pomoć odreda TO iz Vojnića deblokirati
kasarnu u Logorištu. Za uspešno izvlačenje trebalo je ojačati
sastav u kasarni pre svega sa tenkistima i vozačima motornih
vozila. U periodu od 22. oktobra do 4. novembra u kasarnu je na
različite načine uspešno ubačeno oko 450 pripadnika
9.motorizovane brigade i teritorijalne odbrane Vojnić. Iako
blokada hrvatskih snaga nije bila hermetična, svaki pokret prema
i unutar kasarne je bio jako rizičan. Prilikom ulaska u krug
kasarne 3. novembra poginulo je pet lica i jedno teže ranjeno
usled ulaska u minsko polje i verovatno od dejstva protivničke
vatre. Pored svega do početka proboja situacija, po pitanju
raspoloživog ljudstva je znatno poboljšana. Smatra se da je u
trenutku proboja u kasarni bilo 685 ljudi.
…..U međuvremenu sredinom oktobra formira se 4.Operativna
zona Karlovac i dve nove brigade 129. u Karlovcu i 137. u Dugoj
Resi. Novim brigadama su dodeljene zone odgovornosti, a opkoljena
kasarna u Logorištu ostaje u zoni 110. brigade, s tim da je treći
bataljon ove brigade u dogledno vreme trebao ući u sastav
novoformirane 137. brigade. Prvi bataljon 110. brigade sa
ojačanjima je imao položaje na brdu zapadno od kasarne oko crkve
Sv. Doroteja, a raspored je dalje išao prema mostovima na Korani
te su na taj način blokirali pokret jedinica JNA prem Karlovcu i
Turnju, najkraćem putu za izvlačenje. Drugi bataljon je izvodio
aktivnu odbranu Turnja, ujedno je zatvarao obruč sa severo –
istočne strane. Treći bataljon je imao najveću zonu odgovornosti
zatvarajući Logorište sa južne i jugozapadne strane, sa posebnim
zadatkom da zaustavi eventualni prodor prema Dugoj resi. U tu
svrhu PO grupa brigade i jedan tenk bili su u zoni ovog
bataljona, a pravac Belajske Poljice – Duga resa je zaprečen i
miniran. Sa ulogom ojačanja na širem prostoru oko Generalskog
Stola i Leskovca nalazila se četa samohodnih oruđa M18 upućenih
iz Operativne zone Zagreb. Novoformirana 137. brigada nije dobila
zadatke po pitanje blokade jedinica iz Logorišta i celi njen
borbeni poredak bio je orijentisan južno i jugoistočno sa ciljem
odbrane šire karlovačke regije i opštine Duga Resa, što se u
daljim događajima pokazalo kao veliki propust. Sticajem okolnosti
sa ovih prostora neposredno pred proboj povučeni su delovi
3.bataljona 2.ZNG brigade i sastav specijalne policijske jedinice
“Trn”, tako da je silina prvog udara pala na treći bataljon
110.brigade hrvatske vojske.
…..Istovremeno vršene su pripreme za proboj opkoljenih
snaga. Od raspoložive tehnike formirana su dva samostalna
tenkovska bataljona i minobacački odred. Uz artiljerijsku podršku
jedinica OG-1 planiran je demonstrativni napad glavnim snagama
severno od kasarne sa ciljem osvajanja delova naselja Mala i
Velika Švarča i sa ciljem stavljanja pod kontrolu mostova na
Mrežnici i Korani. Pomoćnim snagama trebalo je izvršiti prodor od
oko 10km pravcem B. Poljice – Belaj – Barilović. Po ovladavanju
selom Barilović trebalo je tim pravcem izvršiti izvlačenje iz
kasarne. Jedinice OG-1 bi u isto vreme vršile pritisak prema
Turnju uz aktivnu podršku jedinica u proboju.
U kasarni u Logorištu bio je veliki broj najstarijih tenkova
T-34, koji su isporučeni pre 1948. …..Proboj je
započeo nakon snažne artiljerijske pripreme iz rejona slunjskih
brda i iz same kasarne oko 07.30h 4. novembra. Brzim prodorom od
oko 10-16 tenkova praćenih pešadijom lako je ovladano obližnjim
Belajskim Poljicama čime je odbačen 3. bataljon 110.brigade i
stvorena osnovica za prodor u pozadinu odbrane 137. brigade.
Istovremeno je izveden napad uz tenkovsku podršku na položaje oko
crkve SV. Doroteje čijim bi ovladavanjem bio olakšan izlazak iz
kasarne. Nakon ovladavanja B. Poljicama izvršen je brzi prodor
preko Belaja i Podvožića do Gornjeg Velemerića gde je kolona JNA
zaustavljena i gde je izgubljeno ili izbačeno iz stroja dva
tenka. Ne pokušavajući dalji prodor oklopna kolona je promenila
težišta napada i napala zaobilaznim pravcem Belaj – Banjsko Selo
– Barilovački Leskovac gde je zaustavljena bez gubitaka. U
međuvremenu teške borbe su vođene oko groblja i crkve Svete
Doroteje i na padinama Vinice. Izgubljena su 2 ili 3 tenka i
kamion TAM 110 kada je kolona zaustavljena dejstvom PO raketa
M-79 “Osa” i napadom hrvatskog tenka T-55. Zarad osiguranja boka
kolone koja je napadala prema Bariloviću izveden je napad prema
Belajskoj Vinici ali je odbijen snažnom vatrom sa padina Vinice
pri čemu je po podacima hrvatske strane uništen jedan tenk. U tom
rasporedu je završen taj dan, a tokom noći. 5. novembra je vršeno
pregrupisavanje 137. brigade sa ciljem da izoluje oklopne snage
koje su prodrle južno od kasarne. Teret borbi sa jedinicama u
proboju morala je preuzeti 137.brigada, dok je 110. vodila borbe
za Turanj, iz koga se 3.novembra svojevoljno povukao i raspao
drugi bataljon te brigade, te su snage oko Logorišta delom
prebačene da popune prazninu i stabilizuju linije.
…..Kako je tokom noći ojačana odbrana prema Bariloviću, te
kako su preduzete mere bile poznate nadležnim starešinama JNA,
doneta je odluka da izvlačenje obavi preko mosta u Malićima, i to
pravcem Belajske Poljice – Ladvenjak – Donji Velemerić i Carevo –
Mejaško selo – Donji Velemerić. Nešto iza podneva deo napadnih
snaga JNA je odbacio delove trećeg bataljona 2.ZNG brigade na
pravcu Bansko Selo – Leskovac i zatim nastupao do Carevog sela
gde ja zaustavljen. U zonu borbe uveden je i jedan bataljon 7.
brigade i Sportska četa iz Zagreba, ali zbog slabe pripreme i
uvođenje u borbu iz pokreta ove jedinice su imale malu borbenu
vrednost i uticaj na tok borbi. Sredinom dana naređena je
evakuacija svih snaga iz kasarne.
O tome je u izveštaju kasnije pisao potpukovnik Bora
Ercegovac komandant 8.proleterske motorizovane brigade “U 14,00
č. dato nam je naređenje da se u roku sat vremena pripremi što
može i krene u proboj. […] U tih sat vremena na kasarnu je palo
oko 120 projektila (najviše od MB i Zolja). Vozača je u kasarni
bilo samo oko 40 tako da smo volan u ruke dali i onim vojnicima
koji do tada nisu nikad vozili vojno m/v, a sve u cilju da se što
više opreme ukrca i što više vozila pokrene. Iako je rukovodilac
vježbe insistirao nakon tih sat vremena da se krene, mi smo
nastavljali sa ukrcavanjem vozila još trideset minuta celo vreme
tučeni vatrom ustaša. […] Uz izuzetno jaku vatru po kasarni,
pristupili smo ukrcavanju opreme u m/v. Tačno u 15,30 č, počeli
smo sa probojom na pravcu kasarna – B. Poljice – Ladvenjak. U
toku proboja uz zaštitu naših snaga, neprijatelj je dejstvovao po
koloni. Junačku borbu vodile su naše tenkovske jedinice. Padom
mraka, kolona koja se probijala izbila je čelom u selo Selišće
gde smo i zanoćili u gotovosti za odbranu”
Napušten (oštećen?) tenk T-55 tokom borbi 4-5.novembra
1991. …..U toku dana po kasnijim i ne potpuno
proverenim podacima jedan tenk je oštećen na izlazu iz B.
Poljica, jedan je uništen na putu Ladvenjak – Selišće i jedan
T-34 je upao u Koranu pre Ladvenjaka. Krajem dana postignut je
sporazum o prekidu vatre pa je noć 5-6. novembra protekla
relativno mirno, a 137.brigada je izvlačila vojnike i civile iz
okruženja. Oko 9h ujutru 6. novembra tenkovi izbijaju do sela
Malić gde je pored postojećeg mosta položen i pontonski most. Oko
11h. začelje kolone je prešlo most tako da nakon toga na levoj
obali Korane nije bilo jedinica JNA. Evakuisane jedinice upućene
su u Vojnić. Ukupno su izvučena iz blokade 32 tenka (21 T-55, 9
T-34, 1 TZI i 1 TNM), 1 BTR-50, 9 BOV i oko 50 motornih
vozila.
U teško oštećenoj, sada praznoj kasarni su mnogi objekti
goreli i sada je bila pod vatrom jedinica JNA, što je ometalo
pokušaje izvlačenja preostale tehnike i ostalog. U kasarni je
ostalo desetak oštećenih tenkova T-34, nekoliko samohodnih oruđa,
brojna motorna vozila i artiljerijska oruđa. U samom proboju u
zavisnosti od podataka poginulo je 11 pripadnika JNA i 33 je
ranjeno, a uništeno je 8 – 10 tenkova. Hrvatska vojska je takođe
imala velike gubitke od 27 (22) poginula vojnika i još više
ranjenih, a u borbenoj zoni stradalo je 14 civila.
…..Ukupno gledano za obe strane (ne)uspeh je bio polovičan.
JNA je u složenom okruženju evakuisala ljudstvo i deo tehnike iz
okružene kasarne, ali je značajan deo sredstava ostao. Hrvatska
vojska nije ispunila osnovni cilj da osvoji kompletnu kasarnu
odnosno da spreči evakuaciju i uništi snage koje su prodrle, ali
je na kraju ipak došla do vrednog plena, te oslobodila snage koje
su vršile blokadu za neke druge zadatke. Sa stručne strane
svakako treba istaći da je uspešnim manevrisanjem tenkovske
jedinice i brzim promenama težišta napada stvoreni uslovi za
izvlačenje ljudi i sredstava iz objekata koji su bili nepogodni
za dugotrajnu odbranu i sa terena koje je znatno ograničavao
upotrebu OMJ.
KAportal.hr